جمعه، مهر ۲۵، ۱۳۹۳

اجلاس صندوق بین المللی پول و مسئله نرخ بهره بانکی

منبع: سایت مجله آلمانی اشپیگل آنلاین Spiegel Online
17 اکتبر 2014- 25 مهر 1393
ترجمه: اکبر تک دهقان
 
 
در دنیای فعالیتها و مسائل مالی، رئیس بانک مرکزی اروپا ماریو دراگی Mario Draghi بعنوان ناجی حوزه یورو شناخته میشود. اما ظاهراً سیاست او دیگر غیرقابل انتفاد بنظر نمیرسد: در اجلاس صندوق بین المللی پول، بسیاری از کارشناسان نسبت به خطرات پول ارزان هشدار می دهند- تندترین انتقاد از طرف آلمان است.
 
پس از گذشت نیم ساعت از شروع مصاحبه مطبوعاتی، ماریو دراگی با تهاجم برخورد میکند: کسی از من سوال نمیکند، که آیا اوراق آ.ب.اس. ABS، [اوراقی] مطمئن هستند! او تبسم کنان خود را آماده به چالش گرفته شدن میکند. ظاهراً او همه را مجاب کرده است، که این اوراق چقدر مطمئن هستند، طوری که کسی تردیدی در این رابطه ندارد.*1
 
ماریو دراگی در عمل، فرصت هیچ تلاشی را از دست نمی دهد، تا کسانی را که در درستی جدیدترین پروژه او تردید دارند، قانع کند- و کسانی از این نوع وجود دارند. آ.ب.اس ABS مخفف Asset Backed Securities [اوراق بهادار با پشتوانه دارایی] است. در پس این عنوان، طلبهایی [از انواع مختلف] قرار دارند، که از سوی بانکها بشکل یک پاکت [مشترک] تهیه میشوند، و بعنوان اوراق بهادار بفروش میرسند. در اوائل اکتبر، ماریو دراگی اطلاع داد که بانک مرکزی اروپا این پاکت وامها [یا طلبها] را در بازار مالی در سطح وسیعی خواهد خرید. هرچند رسماً پیرامون رقم مشخصی تصمیم گیری نشده، اما از چندین میلیارد یورو سخن میرود.
 
رئیس بانک مرکزی اروپا بنابه اعلام خود، امیدوار است، که طرح جدید این بانک، به تشویق وام دهی بانکها به شرکتها و مصرف کنندگان در حوزه یورو منجر گردد. به اینترتیب باید اقتصاد دوباره تحرکی پیدا کند.
 
با این وجود ظاهراً ماریو دراگی قادر نیست، بازار مالی را نسبت به موفقیت این طرح قانع کند. این مسئله در اجلاس صندوق بین المللی پول در آخر این هفته در واشنگتن هم آشکار خواهد شد.*2
 
انتقاد صندوقهای پس انداز آلمانی
 
ماریو دراگی به مخالفت [منتقدین سیاستهای خود] عادت کرده است. در جهان مالی طرفین زیادی با منافع متفاوت وجود دارند- و بعنوان رئیس بانک مرکزی 18 کشور، هرگز نمیتوان به میل همگان عمل کرد- حتی کسی نظیر ماریو دراگی، که در سال 2012 حوزه یورو را از فروپاشی نجات داد.
 
اما این بار انتقاد به سیاستهای ماریو دراگی تقریباً از همه طرف صورت میگیرد. برای گروهی، طرح خرید اوراق بهادار [مورد بحث] از سوی بانک مرکزی اروپا، اقدامی خطرناک بنظر می آید. به این دلیل که، خطر ریسک کردن را از بانکهای خصوصی رفع میکند و درعوض بانک مرکزی اروپا را در معرض خطرات جدیدی قرار میدهد. گروه دیگری این طرح را صاف و ساده، بی نتیجه معرفی میکنند. در واقع هیچکس با این طرح کاملاً راضی نیست. بجز خود ماریو دراگی.
 
رئیس بانک مرکزی اروپا، بازهم شدیدترین انتقاد را، روز شنبه [11 اکتبر] از جانب آلمان شنید. بنابه اعلام رئیس بانکهای اشپارکاسه آلمان Sparkassen گئورگ فارن شون  Georg Fahrenschon: "نقطه عزیمت [این طرح] غلط است". از نظر او، برای تأمین مالی بخش اقتصاد مشکلی وجود ندارد.*3 رئیس دویچه بانک و رئیس اتحاد بانکهای خصوصی آلمان یورگن فیت شن Jürgen Fitschen هم درست همینطور می بیند. به اعتقاد او، سیاست پولی فعلی بانک مرکزی اروپا، "در مسیر هدف نیست". از طریق این سیاست بگفته او، تقاضا برای وام [بانکی] افزایش نخواهد یافت. 
 
اختلال در سیستم
 
حتی وزیر امور مالی آلمان ولفگانگ شویب له Wolfgang Schäuble اطلاع داد، که شرایط تأمین مالی برای شرکتها دیگر [بیش از این] بهیچوجه بهبودپذیر نیست. این یعنی: طرح خرید وسیع اوراق بهادار از سوی ماریو دراگی، غیرضروری است. و برای اینکه همه درک کنند، که او [شویب له] در انتفاد از سیاست گشایش پولی [بیشتر] بانک مرکزی اروپا تنها نیست، از همتای استرالیایی خود هم نقل قول میکند. وزیر امور مالی استرالیا گفته بود، که سیاست پول ارزان، ثروتمندان را ثروتمندتر و فقیران را فقیرتر میکند.*4
 
در عمل این دیگر تنها آلمانی ها نیستند، که به خطرات نرخ پایین مداوم بهره بانکی پایه اشاره میکنند. در جاهای دیگر هم سیل پول ارزان احساس ناگواری را ایجاد میکند. کارشناس اقتصادی بانک بین المللی تسویه *5 در بازل سوئیس کلادیو بوریو Claudio Borio هشدار میدهد، سرمایه گذاران باید در بازارهای مالی بعضاً ریسک خطرات بزرگی را به گردن بگیرند. از نظر او، سرمایه گذاران در آنجایی که واقعاً باید سرمایه گذاری کنند، یعنی اقتصاد واقعی، از عمل هراس دارند. از نظر او، این یک اختلال در سیستم را نشان میدهد.*6
 
حتی در آمریکا، جایی که سنتاً کمتر نگران پول ارزان هستند، کارشناسان اقتصادی با توجه به بهبودی اخیر اقتصادی، در این رابطه بحث میکنند، که آیا بانک مرکزی آمریکا نباید بتدریج نرخ بهره بانکی پایه را افزایش دهد و پول را بازهم اندکی گران سازد. علیرغم اینکه در همانحال، در این موضوع، نقطه نظرات نسبتاً از هم دور هستند.*7
 
ماریو دراگی و بانک مرکزی او، از نرخ بهره بانکی بالا هنوز بسیار دور هستند. اقتصاد اروپا بسادگی تحرک پیدا نمی کند و قیمتها هم بندرت افزایش پیدا میکنند. با هر تلاشی که بانک مرکزی اروپا علیه این وضعیت انجام می دهد، به نتیجه ای دست نمی یابد.
 
برای منتقدین سیاستهای ماریو دراگی، ضعف اقتصادی [کنونی در حوزه یورو] یک مناسبت ایده آل است، تا سیاستهای ضد بحران تاکنونی او را از اساس به زیر سوال ببرند. رئیس بانک مرکزی آلمان ینز وایدمن Jens Weidmann بنحوی رتوریک (سخنورانه!) سوال میکند: "آیا ما فقط با یک بد شانسی سروکار داریم، یا شاید چیز مهمی را در تحلیل اقتصادی اوضاع درست ندیدیم؟*8 از نظر او، قبل از اینکه، پشت سر هم ابزارهای مالی جدیدی مورد استفاده قرار بگیرند، باید اول بررسی شود، که این ابزار [مالی] چه تأثیراتی خواهد داشت.
--------------------
توضیحات مترجم
 
*1- بانک مرکزی اروپا قصد دارد، تا میزان 500 میلیارد یورو "اوراق بهادار با پشتوانه دارایی" را در حوزه یورو، برای مدت 2 سال خریداری کند.
 
براساس اطلاع مؤسسه رتبه سنجی Standard & Poor’s، از سال 2007 تا 2014، از مجموع اوراق بهادار با پشتوانه دارایی در اروپا، تنها بمیزان 1.6% آنها، ارزش خود را از دست دادند. در حالیکه در مجموع بازار این اوراق در آمریکا طی مدت مزبور، 19.3% از ارزش آنها از بین رفته است. از نظر مؤسسه مزبور، تنها 1% بازار این اوراق در حوزه یورو، با ریسک احتمال عدم بازپرداخت همراه هستند. بنقل از منبع زیر:
 
 
اوراق قرضه با پشتوانه دارايي (Asset-Backed Securities) یا ABS:به چه اوراق بهاداری اطلاق میگردد:  
 
توضیح از یک منبع فارسی:
 
انتشار اوراق بهادار با پشتوانه دارایی‌‌ها، نوعی فرآیند محسوب می‌شود‌، به نحوی كه در آن مجموعه‌ای از دارایی‌‌های مولد یك شركت، نظیر ارزش ماشین آلات و طلبهای شرکت، به منظور انتشار اوراق بهادار قابل عرضه به سرمایه‌گذاران، گردآوری، و به شركتی كه به همین منظور تشكیل میگردد، واگذار می‌شود. درآمدهای حاصله از دارایی‌های مولد واگذاری شده، پس از كسر هزینه‌های مدیریتی‌، در پرداخت بهره یا سود به دارندگان این اوراق كه به شكل اوراق قرضه یا سهام هستند، به كار می‌رود. وام‌های بانكی‌، وام‌های خودرو و بدهی‌های کارت های اعتباری نیز از دارایی هایی هستند که به اوراق قرضه تبدیل میشوند.
 
اوراق قرضه یا سهام این شركت واسطه (‌ایجادشده) با توجه به درآمدزایی دارایی‌های آن‌‌، جایگاه اعتباری شركت همچنین ارزش پشتوانه‌ای دارایی‌های آن متكی به پشتوانه‌ای قوی است. انتشار "اوراق بهادار با پشتوانه دارایی"‌ از سال 1970 با انتشار اوراق بهادار همراه با وثیقه رهنی در ایالات‌متحده آمریكا آغازشد.
 
 
توضیح از یک منبع آلمانی:
 
اوراق قرضه با پشتوانه دارايی Asset Backed Securities (kurz ABS)، شکل خاصی از اوراق بهادار هستند، که مؤسسات ایجاد شده به این منظور صادر میکنند، که پشتوانه آنها را، نوعی از دارایی ها نظیر وام اتوموبیل یا وام مسکن متعلق به یک شرکت تشکیل می دهند. یعنی شرکت مزبور، طلبهای خود را از افراد و مؤسسات، به یک مؤسسه مالی، که خود تأسیس میکند، واگذار نموده، و براساس آن اوراقی  نظیر اوراق بهادار منتشر می سازد، که این اوراق در بازار بورس قابل معامله هستند.
 
 
*2- اجلاس فوق طی روزهای پنجشنبه 9 اکتبر تا شنبه 11 اکتبر- 17 تا 19 مهر ماه جاری، در شهر واشنگتن برگزار شد. این، نشست سالانه صندوق بین المللی پول است، که وزیران مالی کشورهای گروه 20 و رؤسای بانکهای مرکزی این کشورها نیز در آن شرکت کرده اند. مصاحبه مطبوعاتی ماریو دراگی که این مقاله در آغاز به آن اشاره میکند، به پایان همین اجلاس و در واشنگتن مربوط است.  
 
براساس اعلام سایت بانک مرکزی آلمان پیش از برگزاری اجلاس:
 
قبل از همه، شرکت کنندگان این نشست، تمرکز مباحث خود را بر وضعیت اقتصاد بین المللی قرار خواهند داد. در این رابطه بویژه، چشم اندازهای ایجاد رشد در اقتصاد جهانی، که با بحرانهای ژئوپولیتک پیش بینی مقادیر در این رابطه دشوار تر شده، بررسی خواهند گشت.
 
 
*3- صندوقهای پس انداز در آلمان دارای سنت طولانی بانکداری هستند. اکثریت قریب به اتفاق آنها، به دولت فدرال و یا دولتهای ایالتی تعلق دارند.
 
اولین صندوقهای پس انداز در آلمان در سال 1623 تشکیل شدند. هدف این صندوقها در آغاز، که به ابتکار پادشاهان محلی و یا افراد ثروتمند شکل گرفتند، این بود، که برای بخشهای فقیر مردم، امکانی بوجود آید، که برای شرایط خاص در زندگی نظیر بیماری و یا سالخورده گی، پولی پس انداز کنند که با دریافت بهره نیز توام باشد.
 
هم اکنون در آلمان 417 صندوق پس انداز وجود دارد. تعداد کارمندان آنها در سال 2012، رقم 244862 نفر را بالغ میگشته است. بزرگترین گروه صندوقهای پس انداز در آلمان، هامبورگر اشپارکاسه Hamburger Sparkasse با مجموع بیلان سالانه 38 میلیارد یورو، می باشد.
 
 
*4- وزیر امور مالی استرالیا که دراینجا از او نقل قول ظاهراً فقیردوستانه ای میشود، به حزب لیبرال و راست و طرفدار افراطی سرمایه داری تعلق دارد! اینکه او سیاست پول ارزان را که عمدتاً از جانب جناح مخالف او طرح میشود، به نفع ثروتمندان و به زیان فقیران معرفی میکند، بقول فارسی عامیانه، از آن حرفها است! نظر او را باید اینطور فهمید، که او معتقد است، این سیاست برخلاف ادعای مدافعین آن، به نفع فقیران تمام نمیشود.
 
*5- Die Bank für Internationalen Zahlungsausgleich in Basel، بانک بین المللی تسویه مستقر در بازل سوئیس، یا بانک بانکهای مرکزی جهان، یک سازمان مالی بین المللی است، که در سال 1930 تأسیس شده و قدیمی ترین نهاد مالی بین المللی محسوب میگردد. هم اکنون 60 بانک مرکزی جهان در این ارگان عضویت دارند. این بانک در موضوع همکاری میان بانکهای مرکزی و سایر بانکها در جهان، نقش اصلی را ایفا میکند. هدف اولیه تأسیس این بانک را، ایجاد مرکزی برای جمع آوری مبالغ پولی خسارتهای جنگی مربوط به جنگ اول جهانی، که دولت آلمان و شرکتهای مختلف آلمانی میبایست به دولتها، شرکتها و افراد در اروپا و آمریکا میپرداختند، تشکیل میداد.
      
اون یونگ Owen Young آمریکایی و اولین رئیس این بانک، در ژوئن 1929 معتقد بود: "این بانک، ماشین سرمایه داری جهانی را روغن کاری خواهد کرد و به این وسیله، از گسترش بولشویسم جلوگیری خواهد نمود".
 
وظیفه اصلی این مرکز بانکی با 647 کارمند خود، این است، که بدرخواست سهامداران آن نظیر بانک مرکزی آمریکا و یا بانک مرکزی اروپا، بخشی از ذخایر پولی این بانکها را اداره کند. همچنین این مرکز مالی، بخشی از ذخایر صندوق بین المللی پول را هم، که طی دوره 2011 تا 2012، به میزان 307 میلیارد یورو بالغ گشت، اداره میکند. فعالیت بعنوان یک مرکز پژوهشهای اقتصادی و مالی نیز، به وظایف بانک بین المللی تسویه تعلق دارد. این بانک در همانحال، باید خود را به عنوان یک آژانس تخصصی برای [تولید و] اجرای قراردادهای مالی ویژه تثبیت نماید، تا مدیران بانکها و بانکهای مرکزی در سراسر جهان بتوانند آنها را مورد استفاده قرار دهند. 
 
ترجمه و خلاصه از:
 
 
*6-  به اعلام کارشناس اقتصادی بانک بین المللی تسویه در بالا، "سرمایه گذاران در آنجایی که واقعاً باید سرمایه گذاری کنند، یعنی اقتصاد واقعی، از عمل هراس دارند. از نظر او، این یک اختلال در سیستم را نشان میدهد". به این موضوع باید دقت شود، که او از موضع نئولیبرالی از "اختلال در سیستم" سخن میگوید. وبلاگ روزنامه سوئیسی "امور مالی و اقتصاد"، در تاریخ 11 ژوئیه 2014 از محتوای این هشدار، طی مقاله سردبیر خود چنین خبر میدهد:
 
"کارشناسان بانک بین المللی تسویه در جدیدترین گزارش خود نسبت به افراط گرایی خطرناک در بازارهای مالی هشدار میدهند. این افراط گرایی میتواند بازهم به یک انفجار منجر شده، و سیستم مالی بین المللی را به سقوط بکشاند. عامل اصلی افراط گرایی فوق، نظیر همیشه، سیاست پولی انبساطی بسیار شدید کنونی بانکهای مرکزی است. از نظر کارشناسان این بانک بین المللی، بانکهای مرکزی [قبل از همه: آمریکا، اروپا و ژاپن]، باید بتدریج شروع به عادی سازی سیاست پولی خود کنند".
 
 
اصل گزارش اقتصاددانان بانک بین المللی تسویه مزبور به زبان انگلیسی، منتشره در تاریخ 29 ژوئن 2014 در این نشانی:
 
 
پاسخ رئیس بانک مرکزی آمریکا به انتقاد کارشناسان بانک بین المللی تسویه در تاریخ 2 ژوئیه و در بالا در نشانی زیر:
 
 
رئیس بانک مرکزی آمریکا در تاریخ فوق، بطور کلی بر ادامه سیاست بهره بانکی پایه پایین اصرار می ورزد.
 
*7- دراین رابطه در این منبع مطلب جدیدی را میخوانید:
 
 
*8- رئیس بانک مرکزی آلمان، به سیاست رئیس بانک مرکزی اروپا طعنه میزند که: نرخ رشد اقتصادی کم و نرخ بهره بانکی پایه هم بسیار پایین است. براین اساس، طبق ادعای رئیس بانک مرکزی اروپا، باید سرمایه گذاریها و وام گیری تشدید شوند. اما در عمل چنین اتفاقی که نمی افتد. نکند که حجم وام دهی بانکها افزایش یافته و ما آن را نمی بینیم!
 
خواننده خود میتواند به وجود یک صف بندی سیاسی در موضوع نرخ بهره بانکی پایه پی ببرد:
 
1- جریانات سوسیال دموکرات و چپ و اتحادیه های کارگری، کم و بیش پشت سیاست حفظ نرخ بهره بانکی پایه پایین هستند. استدلال اصلی: پول ارزان، باعث افزایش وام دهی به شرکتهای تولیدی و مصرف کننده گان، از این طریق، تحرک بخشیدن به جریان رشد اقتصادی و مقابله با بیکاری میگردد. در اینجا، سیاست متکی بر مصرف بیشتر، عامل اصلی رشد اقتصادی است.
 
2- جریانات محافظه کار و راست، خواهان افزایش نرخ بهره بانکی پایه هستند. استدلال اصلی: هر چه طبقات و اقشار کم درآمد از امکان پول ارزان، نظیر وام گیری برای زمین و ساختمان بهره مند شوند، بهمان میزان خطر عدم بازپرداخت وامها و سقوط بازار مالی تشدید میشود. در اینجا سیاست متکی بر افزایش نرخ بهره و متناسب با آن: افزایش قدرت بانکها و بازار مالی، بهمان میزان کاهش سطح مصرف متکی بر پول ارزان، عنصر اصلی سیاست پولی است.
--------------------
محتوای مقاله، دیدگاه مترجم را منعکس نمیکند. اطلاعات موجود در بخش توضیحات، از سوی مترجم و با دقت لازم، از منابع مختلف آلمانی زبان جمع آوری شده اند.
عنوان اصلی مقاله: اجلاس صندوق بین المللی پول در واشنگتن؛ همه علیه دراگی
IWF-Treffen in Washington; Alle gegen Draghi
تاریخ اصلی مقاله: 12 اکتبر 2014 – 20 مهر 1393
گزارش از واشنگتن: Stefan Kaiser
علامت کروشه [] و مطالب درون آن، برای انتقال بهتر موضوع، از سوی مترجم بکار رفته اند.
مترجم از قراردادن اسامی خاص و یا به خط لاتین در میان پرانتز و یا گیومه، بمنظور حفظ روال ساده مطالعه، خودداری میکند.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر